Jojo... Somkhele ’de neredeyse her evin bahçesinde en az bir tane bulunan yeşil renkli su bidonları... Maden yakınında yaşayan siyahların temiz suya erişiminde kritik olan bu bidonlar, aslında kentsel ve kırsalın ilişkiselliğini fark etmek için önemli bir ayrıntı... Kent neresi, kır neresi? Somkhele 15 yıldır çıkarılan kömür madeni yüzünden mezarların, ağaçların, hayvanların, yaşam alanlarının kaybedildiği ve susuzlukla başa çıkmanın gündelik pratik haline geldiği bir köy... Kentle bağı yadsınamayacak kadar açık. Somkhele’den Durban’a giden otoyolun bir yanında inekler koşarken diğer yanında kömür madenini Durban limanına taşıyan kamyonlar kilometrelerce trafik oluşturuyor. Kamyonlar yalnızca kömür madenini taşımıyor, aynı zamanda Somkhele’yi Durban’a oradan da dünyaya bağlarken dünyayı da Somkhele’ye bağlıyor... Somkhele’deki çiftçi kadınlara da Jojo’ların hangi gün dolacağını bekleyerek gündelik akışlarını, bahçelerini ne zaman sulayacaklarını planlamaya çalışmak kalıyor. Su ne uğruna gidiyor ya da kömür ne pahasına çıkarılıyor? Her gün bir su problemiyle başlayıp bitiyor... Siyahların yaşam alanlarını yok etmek pahasına Somkhele’den yola çıkan kömürün hangi kentlerde kimlerin yaşamlarını yeniden kurduğuysa düşünülmesi gereken başka bir soru olarak kalıyor...

JOJO : SU(SUZ)LUĞUN DİĞER ADI

İstanbul, 2023

Jojo... Somkhele ’de neredeyse her evin bahçesinde en az bir tane bulunan yeşil renkli su bidonları... Maden yakınında yaşayan siyahların temiz suya erişiminde kritik olan bu bidonlar, aslında kentsel ve kırsalın ilişkiselliğini fark etmek için önemli bir ayrıntı... Kent neresi, kır neresi? Somkhele 15 yıldır çıkarılan kömür madeni yüzünden mezarların, ağaçların, hayvanların, yaşam alanlarının kaybedildiği ve susuzlukla başa çıkmanın gündelik pratik haline geldiği bir köy... Kentle bağı yadsınamayacak kadar açık. Somkhele’den Durban’a giden otoyolun bir yanında inekler koşarken diğer yanında kömür madenini Durban limanına taşıyan kamyonlar kilometrelerce trafik oluşturuyor. Kamyonlar yalnızca kömür madenini taşımıyor, aynı zamanda Somkhele’yi Durban’a oradan da dünyaya bağlarken dünyayı da Somkhele’ye bağlıyor... Somkhele’deki çiftçi kadınlara da Jojo’ların hangi gün dolacağını bekleyerek gündelik akışlarını, bahçelerini ne zaman sulayacaklarını planlamaya çalışmak kalıyor. Su ne uğruna gidiyor ya da kömür ne pahasına çıkarılıyor? Her gün bir su problemiyle başlayıp bitiyor... Siyahların yaşam alanlarını yok etmek pahasına Somkhele’den yola çıkan kömürün hangi kentlerde kimlerin yaşamlarını yeniden kurduğuysa düşünülmesi gereken başka bir soru olarak kalıyor...